روش استفاده مدیران مراکز درمانی از دیکشنری کد جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM
برای دستگاه سی تی اسکن
دیکشنری کد جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM
https://dicom.nema.org/medical/dicom/current/output/pdf/part06.pdf
دارای هزاران کد جهانی برای 34 گروه کاری می باشد و برای نمونه جهت کدها هدر Headerدستگاه سی تی اسکن به تمامی آن کدها نیاز نمی باشد ، لذا برای پیگیری مدیران مراکز تصویربرداری و استفاده از کدها مورد نیاز در دیکشنری ، مطالب زیر تدوین و در اختیار قرار می گیرد. (نمونه کدها ارایه شده صرفا برای دستگاه سی تی اسکن می باشد).
عنصر یا ویژگی داده کد جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM از مهمترین بخش های زیر تشکیل شده است. عناوینی که برای معرفی کد جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM در دیکشنری مورد استفاده قرار گرفته است.
Tag : عنوانی که مشخصه را معمولاً در قالبgggg,eeee ،) با اعداد هگزادسیمال مشخص می نماید) و به شماره گروه (gggg) و شماره عنصر (eeee) تقسیم میشود. نمونه=(0010,0020) لطفا توجه فرمایید که در دیکشنری فقط کدها گروه زوج ارایه شده است که اپراتور مسئول آن می باشد.
Name : هر ID بیمار که در کد جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM برای برچسب فهرست مورد استفاده قرار می گیرد. نمونه = Patient ID (ID بیمار در داخل آن مرکز درمانی انحصاری می باشد.)
Keyword : هر شناسه ویژگی باید یک برچسب یا کلمه کلیدی عنصر داده باشد.
نمونه = Patient'sName
VR : یک نمایش ارزش که نوع داده و قالب مقدار مشخصه را توصیف می کند. نمونه= PN
VM : تگ ها ، چندگانه ارزش می تواند حاوی بیش از یک فیلد داده باشد. این مورد در یک VM بیان می شود. نمونه= 1-n امکان انتخاب نوع حروف برای کد جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM (لطفا به این مورد توجه داشته باشید که حروف فارسی را استاندارد جهانی دایکام پشتیبانی نمی نماید و از حروف عربی که استاندارد جهانی دایکام پشتیبانی می نماید .( به دلیل اینکه 4 حرف کم دارد نمی توان استفاده نمود .) پیشنهاد می نمایم از کاراکترIR 100 ISO_ که دارای 96 کاراکتر است استفاده نمایید و اگر در آن مرکز از کاراکتر ISO_IR 6 که دارای 94 کاراکتر می باشد ، استفاده می نمایید به IR 100 ISO_ تغیر کاربری بدهید ).
نمونه: جدول دیکشنری رجیستری عناصر داده کدهای جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM
برای مدیران مراکز تصویربرداری پزشکی با هدف ارزیابی و مقایسه با کدهای جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM در دستگاه سی تی اسکن آن مرکز
این کدهای جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOMبرای نمونه جهت دستگاه سی تی اسکن میباشد
Importer |
VM |
VR |
Keyword |
Name |
Tag |
توسط کمپانی در هنگام نصب و راه اندازی دستگاه با هدفFilmless |
1-n |
CS |
SpecificCharacterSet |
Specific Character Set |
0008,0005 |
توسط کمپانی در هنگام نصب و راه اندازی دستگاه با هدفFilmless |
1 |
UI |
SOPClassUID |
SOP Class UID |
0008,0016 |
توسط اپراتور یا پرسنل بخش تصویربرداری پزشکی |
1 |
PN |
ReferringPhysician'sName |
Referring Physician's Name |
0008,0090 |
توسط اپراتور یا پرسنل بخش تصویربرداری پزشکی |
1 |
LO |
StudyDescription |
Study Description |
0008,1030 |
توسط اپراتور یا پرسنل بخش تصویربرداری پزشکی |
1-n |
PN |
Operators'Name |
Operators' Name |
0008,1070 |
توسط اپراتور یا پرسنل بخش تصویربرداری پزشکی |
1 |
PN |
PatientName |
Patient's Name |
0010,0010 |
توسط اپراتور یا پرسنل بخش تصویربرداری پزشکی |
1 |
LO |
PatientID |
Patient ID |
0010,0020 |
توسط اپراتور یا پرسنل بخش تصویربرداری پزشکی |
1 |
DA |
Patient'sBirthDate |
Patient's Birth Date |
0010,0030 |
توسط اپراتور یا پرسنل بخش تصویربرداری پزشکی |
1 |
CS |
Patient'sSex |
Patient's Sex |
0010,0040 |
توسط اپراتور تصویربرداری پزشکی |
1 |
CS |
BodyPartExamined |
Body Part Examined |
0018,0015 |
توسط کمپانی در هنگام نصب و راه اندازی دستگاه با هدفFilmless |
1-n |
LO |
SoftwareVersion |
Software Version |
0018,1020 |
توسط اپراتور تصویربرداری پزشکی |
1 |
LO |
ProtocolName |
Protocol Name |
0018,1030 |
تاریخ کالیبره کردن دستگاه توسط کمپانی |
1-n |
DA |
DateofLastCalibration |
Date of Last Calibration |
0018,1200 |
زمان کالیبره کردن دستگاه توسط کمپانی |
1-n |
TM |
TimeofLastCalibration |
Time of Last Calibration |
0018,1201 |
توسط اپراتور تصویربرداری پزشکی |
1 |
US |
Rows |
Rows |
0028,0010 |
توسط اپراتور تصویربرداری پزشکی |
1 |
US |
Columns |
Columns |
0028,0011 |
توسط کمپانی در هنگام نصب و راه اندازی دستگاه با هدفFilmless |
1 |
US |
BitsAllocated |
Bits Allocated |
0028,0101 |
توسط کمپانی در هنگام نصب و راه اندازی دستگاه با هدفFilmless |
1 |
US |
BitsStored |
Bits Stored |
0028,0101 |
توسط کمپانی در هنگام نصب و راه اندازی دستگاه با هدفFilmless |
1 |
US |
HighBit |
High Bit |
0028,0102 |
توسط اپراتور تصویربرداری پزشکی |
1-n |
DS |
WindowCenter |
Window Center |
0028,1050 |
توسط اپراتور تصویربرداری پزشکی |
1-n |
DS |
WindowWidth |
Window Width |
0028,1051 |
پاسخ: کمپانی های ارایه دهنده دستگاه های تصویربرداری پزشکی ، پروتکل های مورد نیاز اپراتورها را اعلام می دارند.
برای نمونه به پروتکل مورد نیاز در قالب Protocol Name تحت عنوان قفسه سینه/COVID19 برای کمپانی ارایه دهنده دستگاه سی تی اسکن ارسال می شود.
پاسخ: برای نمونه کمپانی ارایه دهنده دستگاه سی تی اسکن تصویربرداری پزشکی ، الزاما مقادیری که اپراتور برای پروتکل مربوطه نیاز دارد ، در اختیار قرار می دهد.
پاسخ: کدهای جهانی هدر فرمت دایکامDICOM در هنگام Filmlessشدن دستگاه تصویربرداری پزشکی باید فعال گردد تا اقلام وارد شده بر روی دستکتاپ دستگاه توسط اپراتور به صورت خودکار در قالب کدهای جهانی هدر فرمت دایکام DICOM به تصاویر دیجیتال متصل گردند. برای نمونه در دستگاه سی تی اسکن مشاهده می شود.
پاسخ: مدیران مراکز تصویربرداری پزشکی به این موارد توجه نمایند: 1– در مثال ارایه شده از یک پروتکل در دستگاه سی تی اسکن ، کدهای ارایه شده دارای تایپ 1 می باشند و باید دارای مقدار باشند. 2– اپراتور بر روی دسکتاپ عناوین را مشاهده می نماید و مقادیر را در مقابل آن عناوین وارد می نماید. (دستگاه این مقادیر را در مقابل کدهای جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM وارد می نماید و در صورتیکه در هنگام نصب و راه اندازی با هدف Filmless کدها فعال نگردند ، بیمه آن عملکرد را ناقص و پرداختی صورت نمی گیرد) 3– لطفا به دور دو کادر قرمز توجه نمایید، نرم افزار نظارتی شرکت های بیمه درمانی برای پرداخت خدمات صورت گرفته به این دو کادر توجه دارند. برای نمونه شما وقتی تصاویر دیجیتال دارای فرمت دایکام DICOM سی تی اسکن را برای شرکت های بیمه ارسال می نمایید ، نرم افزار نظارتی آنها از روی کدهای جهانی هدر فرمت دایکام DICOM که به تصاویر متصل می باشند ، عملکرد را درقالب کدها جهانی و پروتکل ارایه شده از طرف کمپانی مقایسه می نماید.(اپراتور وظیفه دارد که بر اساس مقادیری که کمپانی اعلام نموده است داده ها را وارد نماید و اگر به هر دلیلی مقادیر دیگر را در نظر داشته باشد باید در مقابل کد کامنت 0010:4000 آنرا توضیح دهد).
قابل توجه مدیران مراکز تصویربرداری پزشکی : برای تغیر کاربری و حذف فیلم رادیولوژی ، ضرورت دارد در اولین مرحله ، تنظیم کدهای جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM دستگاه تصویربرداری صورت پذیرد.(شرکت های بیمه درمانی با استفاده از نرم افزار نظارتی ، بر اساس کدهای جهانی هدر Header فرمت دایکام DICOM هزینه خدمات را پرداخت می نمایند).
دستورالعمل وزارت بهداشت برای حذف فیلم رادیولوژی و خدمات تصاویر دیجیتال پزشکی با فرمت دایکام DICOM به هدف Filmless شدن مراکز تصویربرداری پزشکی از سال 1400
پیشنهاد می نمایم برای آشنایی با مبانی تصاویر دیجیتال پزشکی با فرمت دایکام DICOM و کدهای جهانی هدر Header فرمت دایکام به این کتاب رجوع نمایید.